CHẢ CÁ LÃ VỌNG
Có một món ngon Hà Nội từng được CNN ca ngợi là một trong những đặc sản phải thưởng thức khi đến Việt Nam, thậm chí có hẳn một cuốn sách chuyên về du lịch của Mỹ đã đưa món ăn nổi tiếng đó vào Top 10 trong danh sách “1.000 nơi nên biết trước khi chết”. Đặc sản đó của Hà Nội chính là Chả cá Lã Vọng.
Chả cá Lã Vọng, nằm ở số 14 phố Chả Cá (xưa là phố Hàng Sơn) được coi là nơi khai sinh cho món chả cá. Ngay từ những năm đầu thế kỷ 20, khi mới ra đời, món ngon này đã thu hút nhiều thực khách, đến nỗi khi nghĩ đến con phố này, người ta chỉ nghĩ đến món chả cá. Điều đó khiến cái tên phố Hàng Sơn bỗng trở nên nhạt nhòa đi rồi biến chuyển thành phố Chả Cá, dù cả con phố này chỉ có duy nhất một nhà hàng. Trước kia, nhà hàng không có bản tên hiệu nhưng được quen gọi là Chả cá Lã Vọng vì trước cửa có bày tượng ông Lã Vọng tay cầm cần câu, tay xách xâu cá.
Sở dĩ món chả cá được coi là sáng tạo của người Hà Nội bởi từ xa xưa các món cá như cá nướng, cá bọc mỡ chài nướng, cá viên tuyết hoa… đều được chế biến để tiếp khách ăn kèm cơm. Riêng món Chả cá Lã Vọng lại được dùng riêng rẽ, trở thành món quà có thể ăn bất cứ lúc nào như phở hay bún chả.
Cái ngon của Chả cá là sự tinh tế của việc sử dụng các nguyên liệu gia giảm, vừa làm món ăn đẹp mắt, vừa đầy đủ các loại rau, vừa đậm đà hương vị vùng nhiệt đới và mang tính truyền thống của người Việt. Điểm qua có thể thấy là nước chấm phải là bát mắm tôm vắt chanh đánh ngầu bọt, điểm vài lát ớt chỉ thiên đỏ tươi, pha thêm vài giọt rượu cho thơm, chút đường cho vị vừa vặn. Ăn kèm với món chính là đĩa lạc rang vàng óng, hạt đều tăm tắp, là đĩa bún sợi nhỏ, trắng phau. Kế đến là vô số loại rau thơm, xưa thì phải có rau húng Láng chính hiệu, rau mùi, hành hoa chẻ nhỏ. Nguyên liệu chính làm nên món ngon này phải là cá Lăng, loại cá thịt ngọt và bùi, đậm mà không ngậy, thịt chắc lại thơm và ít xương. Cá lăng được xắt miếng mỏng vừa, ướp với riềng, nghệ, mè, mắm tôm, tiêu, bột… sau đó kẹp tre cho lên lò than hoa được đặt giữa bàn để nướng. Nay, lò than hoa đã được thay thế bằng cái chảo nhôm, đặt trên bếp ga hay bếp từ. Cá đã được nướng qua nên thực khách đến nhà hàng chả cá nào ở Hà Nội cũng chỉ cần đảo qua miếng cá trên dầu nóng với hành, và các loại rau ăn kèm. Miếng chả cá đảo xong vuông vức, vàng đều, có tý cháy cháy ở cạnh bên, nhân giữa thì mềm, trắng ngà và ngậy. Chả cá ăn nóng, kèm với bún sợi, và mắm tôm thì ngon không từ ngữ nào diễn tả được.